Lược truyện đức Phật Thích Ca - Vui thay Đức Phật ra đời

Trong vương quốc nọ thuở xưa

Có chàng hoàng tử mới vừa sinh ra

Vua cha cùng với hoàng gia

Đón mừng quý tử thật là vui tươi,

Ông quan tể tướng đồng thời

Cũng vừa sinh được ra đời một trai,

Thế là đôi trẻ cả hai

Lớn lên kết bạn thân hoài cùng nhau,

Tới khi mười sáu tuổi đầu

Cả hai được gửi đi vào trường xa

Học hành tài nghệ thăng hoa

Xong xuôi cùng trở về nhà ngay thôi.

Nhà vua vui vẻ truyền ngôi

Cho chàng hoàng tử. Khắp nơi chào mừng.

Ông quan tể tướng theo gương

Xin về ẩn dật, muốn nhường chức ngay

Con ông được cử lên thay

Được nhà vua trẻ từ nay tin dùng.

Cả hai cai trị khắp vùng

Thật là đúng Pháp toàn vương quốc nhà.

Kinh thành có một thương gia

So bề tài sản thật là giàu sang

Có con gái đẹp khuôn trăng

Như tiên nữ chốn cung Hằng khác chi

Yêu kiều, diễm lệ, mê ly

Mọi người chiêm ngưỡng say mê vô vàn.

Ông thương gia vào cung vàng

Gặp vua, đề nghị dâng nàng vào cung

Để hầu hạ vị quân vương,

Mời tiên tri khắp bốn phương về chầu

Để xem tướng quý hàng đầu

Của người mỹ nữ muốn hầu cận vua.

Vị quân vương chẳng chối từ

Thuận theo kế hoạch đúng như đã bàn

Cử tiên tri, một phái đoàn

Đến thăm dò tại nhà nàng xem sao.

Thương gia tiếp đẹp biết bao

Tiệc tùng trọng thể đón chào quý thay

Đang khi dự tiệc tại đây

Thời nàng xuất hiện, đắm say lòng người

Thấy nàng nhan sắc tuyệt vời

Tiên tri các vị tức thời ngất ngây

Tựa như người uống rượu say

Trí kia chợt mất, tâm này chợt điên

Lỡ lời, ăn nói quàng xiên

Làm điều thất thố gây phiền chủ gia

Bị nàng giận, đuổi khỏi nhà

Thật là nhục nhã, quả là đắng cay

Cả đoàn bực tức về ngay

Tường trình vua rõ, lời đầy dối gian:

“Nàng không xứng cạnh ngai vàng

Tựa như phù thủy hung tàn mà thôi.”

Vua nghe tâu rõ vậy rồi

Chối từ người đẹp, không mời vào cung.

Nàng hay tin, bực vô cùng

Sinh lòng oán hận quốc vương vô vàn.

Thương gia sau đó gả nàng

Cho quan tể tướng bạn vàng của vua

Vị quan trẻ tuổi mến ưa

Yêu nàng vợ trẻ, coi như thiên thần.

Kiếp xưa người đẹp tuyệt trần

Vốn là cô gái nghèo nàn mà thôi

Nhưng lòng từ chẳng kém người

Cúng dường, bố thí cô thời quản chi

Luân hồi nhiều kiếp qua đi

Kiếp này giàu, đẹp, dậy thì xinh tươi.

Năm nay hội lớn tới rồi

Mùa mưa vừa dứt khắp nơi ăn mừng

Cả kinh thành đều tưng bừng

Cửa nhà sáng rực, phố phường vui reo.

Trước khi tể tướng vào triều

Ra đi dặn vợ mến yêu đôi lời:

“Linh đình đám rước khắp nơi

Nhà vua tham dự vui chơi chuyến này

Trước tiên ngài sẽ qua đây

Khi ngài tới cửa, nhớ ngay một điều

Vì nàng nhan sắc mỹ miều

Nếu nàng lộ diện sẽ nhiều nguy tai

Nên nàng tránh đừng gặp ngài

Để cho ngài khỏi rối bời tâm tư.”

Sau khi lo bảo vệ vua

Ông quan trẻ tuổi, nhân từ, vào cung

Vầng dương vừa khuất sau rừng

Bóng trăng xuất hiện không trung sáng ngần

 Đuốc đèn rực rỡ nhà dân

Xe vua cùng với quần thần dạo quanh

Thanh bình trên khắp kinh thành

Vị vua cao cả, uy danh rạng ngời.

Trước tiên vua ghé thăm nơi

Dinh quan tể tướng tường ngoài kín vây

Trên cao cửa sổ dinh này

Vợ quan tể tướng tại đây ngóng chờ

Giỏ hoa để sẵn phòng hờ

Thấy vua ghé tới nàng phô sắc liền

Đẹp tuyệt trần, đẹp như tiên

Ló đầu ném xuống vua hiền đầy hoa

Dáng mê hồn, vẻ thướt tha

Vua nhìn lên thấy lòng đà ngất ngây

Điên cuồng, rạo rực, đắm say

Bao nhiêu tâm trí hầu bay xa vời

Đâu còn nhận biết quanh ngài,

Vua lên tiếng hỏi thăm người đánh xe

Về người đẹp tại lầu kia

Đánh xe trình rõ chi li mọi điều.

Mắt tinh, người đẹp mỹ miều

Thấy nhà vua trẻ có chiều đê mê

Vẻ như dao động nặng nề

Nàng liền đóng cửa và đi trở vào

Bóng hồng khuất nẻo lầu cao

Dưới lầu vua trẻ nôn nao tâm hồn

Vừa ngây ngất, vừa bồn chồn

Hội hè, đám rước đâu còn thiết chi

Lệnh cho xe quay trở về

Vào phòng riêng cứ nằm mê mẩn người

Huyên thuyên nói nói cười cười

Cận thần thấy vậy tức thời báo ngay

Trình quan tể tướng được hay

Quan về hỏi vợ, lòng đầy lo âu.

Vợ thưa lại chuyện trên lầu

Ném hoa cho kẻ lạ đâu biết gì:

“Ông này đứng dưới lầu kia

Răng hô, bụng bự khó bề nhận thay

Vua hay quan chức chi đây!

Khi hoa ném xuống người này nhìn lên

Rồi quay xe bỏ đi liền

Nào đâu có rõ vua hiền hay ai.”

Ông quan tể tướng thở dài:

“Thế là nàng đã hại đời của ta

Khổ quốc vương, khổ hoàng gia

Mai ta tìm cách để mà giúp vua.”

Hôm sau tể tướng nhân từ

Vào chầu vua lúc trời vừa hừng đông

Đứng ngay ngoài mé cửa phòng

Nghe vua nói sảng ở trong một mình

Huyên thuyên lời kẻ si tình

Ông quan tể tướng triều đình nhận ra:

“Vua đang mê mẩn vợ ta

Nếu không thoả nguyện chắc là chết thôi

Bổn phận ta là bầy tôi

Phải lo tìm cách cứu ngài khỏi nguy.”

Về nhà tể tướng nghĩ suy

Quan kêu thân tín thầm thì đôi câu:

“Có cây rỗng ruột từ lâu

Trong đền thần nọ ở đầu làng kia

Đêm nay đợi lúc trời khuya

Nhà ngươi bí mật hãy đi tới đền

Chui vào cây rỗng ngồi yên

Chờ ta tới đó khấn nguyền thần linh.”

Quan thêm khi quan trần tình

Vái van cầu nguyện vua mình bình an

Thời thân tín giả giọng thần

Phán rằng: “Tể tướng bình tâm nghe này!

Vua không bệnh hoạn chi đây

Chỉ vì tình ái đọa đày tấm thân

Vua si mê quý phu nhân

Si mê nhan sắc mỹ nhân vợ ngài

Ngài cần dâng vợ ngài thôi

Nhà vua thoả nguyện tức thời hết nguy!”

Hôm sau tể tướng tức thì

Thi hành kế hoạch đúng y dự trù

Lời thần mách bảo nhân từ

Để quan tể tướng cứu vua chuyến này,

Quan tể tướng phổ biến ngay

Các quan lớn nhỏ được hay biết liền

Triều đình trút hết muộn phiền

Kéo nhau yết kiến vua hiền cho mau

Ông quan tể tướng trình tâu

Mong vua tuyển vợ mình vào trong cung.

Vua nghe tâu chợt ngại ngùng

Vội lên tiếng hỏi như bừng cơn mê:

“Thế là các vị thần kia

Biết ta say đắm cuồng si vì nàng

Nên không xử sự đàng hoàng

Nghĩ suy sai lạc, nói năng ngông cuồng?”

Ông quan tể tướng thưa luôn:

“Quả tình đúng vậy. Quần thần đều hay.”

Vua thầm nhủ: “Hổ thẹn thay

Thế gian truyền tụng chuyện này của ta

Thật hèn hạ, quá xấu xa

Giờ đây nghĩ lại thật là đáng chê.”

Nhà vua hối hận muôn bề

Những điều chân chính đã về trong tâm

Lòng ngài thanh thản bội phần

Chẳng còn tham đắm mỹ nhân nữa rồi,

Biết dừng lại đúng lúc thôi

Nhà vua trẻ bỗng thốt lời tâm can:

“Ta không muốn phản bạn vàng

Muốn theo chánh đạo vô vàn thơm hương,

Nêu chánh pháp, giữ kỷ cương

Đóng vai một vị quốc vương tốt lành

Công bằng, chính trực, tinh anh

Để dân được hưởng an bình bốn phương

An cư, lạc nghiệp, phú cường

Còn như nghiệp ác chớ vương làm gì!

Ta mong tể tướng quên đi

Đừng bao giờ nhắc chuyện về phu nhân

Dù cho người đẹp tuyệt trần,

Chúng ta tình bạn thiết thân thuở nào

Giữ trong sạch, giữ thanh cao

Lòng trần tham ái dễ nào nhuộm dơ!”

NHẬN DIỆN TIỀN THÂN

Nhà vua trẻ là tiền thân Đức Phật. Tể tướng trẻ là Xá Lợi Phất.

Người lái xe là A Nan. Người đẹp tuyệt trần là Liên Hoa Sắc.

*Thi hóa, phỏng dịch theo THE UMMADANTI trong “Stories Of The Buddha” của Caroline A.F. Rhys Davids.

Tôn giả Ni Liên Hoa Sắc - Đệ nhất thần thông, thống lĩnh Ni đoàn