450
Ngồi thiền bị ma vương phá?
Khi ngồi thiền, tôi thấy tâm mình lao xao, nghĩ tùm lum thứ. Phải chăng tôi bị ma vương quấy phá? Làm sao để ngồi thiền cho thanh tịnh? (Tuấn, TP.HCM)
Tuấn thân mến,
Cảm giác “tâm lao xao, nghĩ tùm lum thứ” khi ngồi thiền là điều rất bình thường, không phải ma vương quấy phá đâu. Ma vương trong đạo Phật không chỉ là một thế lực bên ngoài, mà chính là những vọng tưởng, phiền não, tập khí đang có trong tâm mỗi người. Khi ta bắt đầu ngồi yên, những thứ ấy - vốn trước giờ vẫn tồn tại mà ta không để ý - nay có cơ hội trồi lên rõ rệt.
Ngồi thiền là hành trình trở về với chính mình. Nhưng để “trở về” không dễ, vì tâm vốn quen chạy ra ngoài: bám vào âm thanh, hình ảnh, lo toan, ký ức… Bây giờ ta buộc nó ngồi yên, nó liền phản kháng, nổi loạn. Vì vậy, khi vừa bắt đầu hành thiền mà thấy tâm loạn, chính là dấu hiệu tốt: ta đã bắt đầu “thấy” được tâm mình. Người chưa từng quan sát tâm mới tưởng mình yên; người thật sự nhìn vào bên trong mới biết nó náo động đến nhường nào.
Đức Phật dạy: “Tâm như con khỉ chuyền cành”. Theo đó, tâm không chịu đứng yên một chỗ. Khi ta nhắm mắt, thay vì tĩnh lặng, hàng ngàn ý nghĩ cùng kéo đến - từ chuyện đã qua, việc chưa làm, cho đến những điều không đâu. Đừng sợ hãi hay cố xua đuổi chúng, vì càng chống lại, chúng càng mạnh hơn. Hãy chỉ cần ghi nhận: “à, tâm đang nghĩ”, “à, tâm đang buồn”, “à, tâm đang tán loạn”...
Thấy rõ mà không can thiệp, đó là bước đầu của chánh niệm.
Ngồi thiền không phải là “không có vọng tưởng”, mà là “biết rõ khi vọng tưởng khởi lên”. Nếu ta đòi hỏi tâm phải trống rỗng ngay lập tức, ta sẽ thất vọng. Thiền là quá trình luyện tập kiên nhẫn, giống như dạy một đứa trẻ ngồi yên. Ban đầu nó quậy phá, ta không la mắng, chỉ dịu dàng nhắc: “Con ngồi yên đi”. Cứ thế, lâu ngày nó quen. Tâm cũng vậy - phải được huấn luyện bằng lòng từ bi và sự kiên trì, chứ không bằng ép buộc.
Khi ngồi thiền, bạn có thể chọn một điểm để giữ tâm, chẳng hạn hơi thở. Hãy cảm nhận luồng hơi đi vào, đi ra nơi chóp mũi hoặc bụng. Nếu tâm chạy đi, chỉ cần nhẹ nhàng đưa nó trở lại với hơi thở. Cứ mỗi lần nhận ra tâm chạy, rồi quay về, là một lần bạn đã “thắng” ma vương. Còn nếu lỡ quên, cũng không sao - chỉ cần mỉm cười và bắt đầu lại.
Một cách khác là chú tâm vào cảm giác nơi thân - sự tiếp xúc giữa cơ thể và mặt đất, âm thanh xung quanh, nhịp đập của tim. Đó là những điểm neo giúp tâm dần lắng lại. Đừng mong đạt cảnh giới cao siêu, vì chính tâm “muốn đạt” ấy cũng là vọng tưởng. Chỉ cần ngồi yên, thở nhẹ, buông bỏ, và mỉm cười với chính mình - bạn đã đang thiền rồi.
Nếu có ngày tâm bạn hoàn toàn yên tĩnh, đừng vội mừng; vì ngày khác nó sẽ lại động. Tâm vốn vô thường, có khi như mặt hồ phẳng lặng, có khi như sóng vỗ. Việc của hành giả là làm người quan sát - không đồng hóa mình với sóng, chỉ lặng lẽ nhìn thấy nó sinh, diệt.
Thiền không phải là chạy trốn cuộc đời, mà là học cách sống giữa cuộc đời mà vẫn an tĩnh. Khi tâm quen trở về, bạn sẽ nhận ra: không phải thế giới bên ngoài khiến ta khổ, mà chính sự phóng dật bên trong. Khi tâm tĩnh, dù giữa phố xá ồn ào, bạn vẫn có thể an trú.
Vậy nên, đừng sợ “ma vương”. Ma vương chỉ là bóng của tâm chưa được soi sáng. Khi bạn kiên trì thực hành, ánh sáng chánh niệm sẽ dần chiếu rọi, và mọi bóng tối sẽ tự tan. Thiền không phải là con đường để dẹp bỏ suy nghĩ, mà là để hiểu rằng suy nghĩ cũng chỉ là những đám mây thoáng qua trên bầu trời tâm. Bầu trời vẫn luôn trong sáng - chỉ cần bạn đủ kiên nhẫn để thấy lại nó.
Chúc bạn tinh tấn và an vui trong sự thực tập của mình!
CÙNG NHAU XIỂN DƯƠNG ĐẠO PHẬT
Tuân theo truyền thống Phật giáo, chúng tôi cung cấp tài liệu giáo dục Phật giáo phi lợi nhuận. Khả năng duy trì và mở rộng dự án của chúng tôi hoàn toàn phụ thuộc vào sự hỗ trợ của bạn. Nếu thấy tài liệu của chúng tôi hữu ích, hãy cân nhắc quyên góp một lần hoặc hàng tháng.
STK: 117 002 777 568
Ngân hàng Công thương Việt Nam
(Nội dung: Họ tên + tài thí Xiển dương Đạo Pháp)
TIN LIÊN QUAN
Dành cho bạn
Làm sao để sống gần hơn với sự thật đang là?
Phật giáo thường thức
20:00 19/11/2025
Trong đời sống thường ngày, chúng ta quen nhìn mọi thứ qua tên gọi, hình tướng và khái niệm.
Tháp thoáng lời Kinh: Đà-la-ni
Phật giáo thường thức
15:07 19/11/2025
Thế Tôn! Nếu có thiện nam tử, thiện nữ nhơn hay thọ trì được kinh Pháp Hoa này, hoặc đọc tụng thông lẹ, hoặc biên chép quyển kinh, đặng bao nhiêu phước đức?”. Dược Vương từ chỗ ngồi đứng dậy lên tiếng thưa hỏi... Phật trả lời: “Nếu có thiện nam tử, thiện nữ nhơn ở nơi kinh này có thể thọ trì nhẫn đến một bài kệ bốn câu đọc tụng giải nghĩa, đúng như lời mà tu hành thời công đức rất nhiều”.
12 lời nguyện của Phật Dược Sư
Phật giáo thường thức
12:29 19/11/2025
Phật Dược Sư vì chúng sanh hiện đời cầu an lạc, còn Phật A Di Đà lại tiếp bước chúng sanh vãng sanh về Cực Lạc. Tuy nhiên dù là vãng sanh Tây phương hay tu tập pháp môn gì, đều phải có thân tâm mạnh khỏe mới có thể thực hành tu trì Phật pháp.
Xem thêm
