Đồ lễ và cách sắp lễ cúng Tất niên, cúng ông Công ông Táo

Đồ lễ gồm hương, hoa, nước trà, quả, thực.

– Hương: Các loại hương đốt có hương thơm.

– Hoa: Các loài hoa có hương thơm (không kiêng về tên hoa và số lượng)

– Trà: Nước trà toả hương của sáu vị là đắng, cay, chua, chát, mặn, ngọt là sáu vị nuôi sống tất cả chúng sinh.

– Quả: Số lượng tuỳ ý không kiêng kị 2 quả hay 4 quả. Nên cúng quả đã chín vì có hương từ vị để hương linh thọ hưởng, quả xanh chưa có hương thơm của vị (tránh tình trạng biến ban thờ thành chỗ cất đồ)

– Thực: Hiến cúng Phật bày lễ một bát cơm và một cốc nước. Hiến cúng Chư Thiên, Chư Thần bày lễ một bát cơm và một cốc nước chè. Hiến cúng gia tiên có cơm chay, không cần nhiều món chỉ cần đơn giản cơm, rau, đậu, lạc, canh rau.

Tâm khi cúng lễ của người Phật tử là ba tâm: kính Phật, trọng thần, hiếu nghĩa với tổ tiên. Biết ơn Phật đã ban bố chỉ dạy pháp diệt khổ cho chúng sinh. Biết ơn và tôn trọng các vị Chư Thiên, Thiện thần đã ủng hộ cho mình làm các việc thiện. Biết ơn tổ tiên, cha mẹ đã sinh thành dưỡng dục chúng ta, đã tạo duyên cho chúng ta có họ hàng anh em con cái. Lưu ý: Các đàn cúng lễ không sát sinh, không đốt tiền vàng, mã, giấy sớ.

1. Nghi Lễ Không Tụng Kinh

(Cắm hương chắp tay đọc)

LỄ TÁN PHẬT

Đại Từ đại bi thương chúng sinh,

Đại hỷ đại xả cứu hàm thức,

Tướng đẹp sáng ngời tựa trang nghiêm.

Chúng con chí tâm thành đảnh lễ.

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Chư Phật ba đời, tột hư không khắp pháp giới (1 lễ).

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Chính Pháp ba đời, tột hư không khắp pháp giới (1 lễ).

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Tăng bậc Hiền Thánh ba đời, tột hư không khắp pháp giới (1 lễ).

VĂN KHẤN

(quỳ gối chắp tay)

Nam mô thập phương pháp giới thường trụ Tam Bảo tác đại chứng minh! Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con kính bạch Chư Phật, Chư Bồ Tát, Chư Hiền Thánh Tăng chứng minh và gia hộ cho chúng con. Chúng con xin thỉnh Chư vị Hộ pháp, Thiện thần, Thần linh chứng giám lòng thành và ủng hộ cho gia đình chúng con.

Đệ tử con tên là: ……… Pháp danh: ……… Hiện đang ở tại: ………

Hôm nay nhân ngày 23 tháng chạp năm ……… là phong tục tập quán của dân tộc Việt Nam hướng tới các Chư vị Thần linh, với quan niệm các vị Thần linh một năm qua đã trợ giúp cho các công việc thiện lành trong gia đình. Chúng con cũng theo phong tục này mà tu hành để tăng trưởng tâm kính trọng và biết ơn.

(Nếu cúng tất niên thì đọc tiếp: Gia đình chúng con, xin kết hợp cúng lễ tất niên)

Hôm nay gia đình chúng con thành tâm sắm sửa vật thực, dâng lên cúng dường:

Thượng: Chúng con xin dâng lên cúng dường thập phương Chư Phật

Trung: Chúng con xin cúng phụng Chư Bồ Tát, Chư Hiền Thánh Tăng

Hạ: Chúng con xin cúng dường cho Chư Thiên, Chư Thần, Chư vị Linh thần, Thổ địa tại nơi đây.

Sau: Chúng con xin được nương oai lực Phật, chúng con xin thỉnh mời và hiến cúng cho tất cả các Hương linh Gia tiên họ: … các hương linh (đọc tên)….…, các hương linh thai nhi của…. hương linh trên đất ở của gia đình và cùng các hương linh có duyên với gia đình chúng con.Nguyện cho các hương linh, được nương sự bố thí, trong đàn lễ hiến cúng này, mà được thọ thực no đủ.

(Đọc Biến thủy, Biến thực)

Chú biến thực: Nam mô tát phạ đá tha, nga đá phả rô chỉ đế, ám tam bạt ra, tam bạt ra hồng (7 lần).

Chú biến thủy: Nam mô tô rô bà ra, đát tha nga đá ra, đát điệt tha, án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha (7 lần).

Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng (7 lần).

(Nếu Phát tâm cúng dường Tam Bảo về chùa thì đọc tiếp, nếu không cúng dường thì không đọc)

Nhân duyên ngày này, chúng con xin thực hành pháp cúng dường Tam Bảo, hộ trì Tam Bảo, hộ độ cho Tăng chúng tu hành tại chùa…… (nếu tại Chùa Ba Vàng thì đọc: Chùa Ba Vàng, Phường Quang Trung, Tp Uông Bí, Tỉnh Quảng Ninh), với tâm nguyện cho Chư Tăng được tứ sự như ý, phù hợp với việc tu tập.

Chúng con mong muốn cho gia tiên tiền tổ, các hương linh mà chúng con đã thỉnh mời, sớm được siêu thoát khỏi cảnh khổ, trong cõi hương linh ngạ quỷ, nên chúng con thành tâm cúng dường Tam Bảo với số tịnh tài (tiền) là: …… để hồi hướng phúc báu đến cho các hương linh.

Nhân ngày lễ cúng hướng tâm tới Chư Thiên, Chư Thần linh, chúng con thành tâm cúng dường Tam Bảo với số tịnh tài (tiền) là: …… để hồi hướng phúc báu đến cho các vị Chư Thiên, Chư Thần, Chư Thần linh, nguyện cho các vị được tăng phúc, luôn giúp cho chúng con làm mọi sự tốt lành.

Chúng con cũng nguyện cầu cho tất cả các chúng Chư Thiên, Chư Thần, Thần linh, gia tiên tiền tổ, hương linh ngạ quỷ mà chúng con hướng tâm cúng dường hồi hướng, được kết duyên pháp lữ trong Pháp Bố thí mà Chư Phật dạy cho chúng con, để đời đời kiếp kiếp cùng nhau tu hành, trợ duyên cho nhau tu hành cho tới ngày thành Phật.)

Con kính bạch Chư Phật, trong năm qua con đã tu tập thiện nghiệp: bố thí, cúng dường, nghe học Phật Pháp, tin nhân quả, giữ giới, và con xin phát nguyện tiếp tục tu tập các công đức đó, chúng con thỉnh Chư Thiên, Thiện Thần, Thần linh làm Hộ Pháp giúp đỡ ủng hộ, tạo duyên cho gia đình chúng con, con cũng xin hướng nguyện cho gia đình chúng con được nương công đức lành này mà được (nguyện gì đọc nấy)….. cùng nhau gặp được Chính Pháp, tinh tấn tu hành cho tới ngày liễu thoát luân hồi sinh tử.

TAM TỰ QUY Y

Tự quy y Phật, xin nguyện chúng sinh hiểu rõ đạo lớn, phát tâm Bồ Đề (1 lễ).

Tự quy y Pháp, xin nguyện chúng sinh vào sâu kinh tạng, trí tuệ như biển (1 lễ).

Tự quy y Tăng, xin nguyện chúng sinh thống lý đại chúng, hết thảy không ngại (1 lễ).

HỒI HƯỚNG

Nguyện đem công đức này

Hướng về khắp tất cả

Đệ tử và chúng sinh

Đều trọn thành Phật đạo.

HƯỚNG DẪN NGHI THỨC THẢ PHÓNG SINH

1. Hướng Dẫn:

Mua con vật phóng sinh ngay, hoặc mang về nhà khấn ở nhà, khi mang thả phóng sinh cũng làm chung cách này.Để con vật dưới đất, phía trước mặt, không cần thắp hương. Chắp tay hướng lên hư không khấn bạch.

2. Văn Khấn:

Nam Mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Con kính bạch chư Phật chứng minh cho con, đệ tử con tên là…. ở tại…. con một lòng tôn kính chư Phật, tôn kính giáo Pháp thoát khổ, tôn kính chư Tăng tu hành phạm hạnh, hôm nay là ngày….. tháng…. năm…. con mua mạng những chúng (kể tên loài)…. này, cứu chúng thoát khỏi sự giam cầm trói buộc, cứu chúng thoát khỏi nghiệp bị sát mạng, con xin hướng nguyện cho chúng, được tiêu trừ nghiệp chướng, sớm thoát được nghiệp làm súc sinh, sớm được tái sinh về cõi người, được như duyên lành của con, gặp được Tam Bảo, tu hành theo giáo Pháp của Phật, làm lợi ích cho mình, đem giáo Pháp của Phật, làm lợi ích cho chúng sinh. Con cũng xin hồi hướng công đức lành này, để sám hối tất cả các tội nghiệp mà con đã giam cầm trói buộc, cũng như sát mạng chúng hữu tình, tiêu trừ được quả báo bị giam cầm, bị tổn hại đến thân thể tính mạng.

Con xin hồi hướng cho gia đình chúng con, không gặp các ác duyên, để không làm các việc ác khiến bị giam cầm, khiến bị tổn hại đến thân thể và tính mạng.

Con xin hướng nguyện, đời đời kiếp kiếp, cùng với tất cả chúng (kể tên loài)…. này, sinh ra nơi đâu cũng được gặp Chính Pháp của Phật, tinh tấn tu hành cho tới ngày nữa thoát luân hồi sinh tử.

Con xin chư Phật chứng minh cho con, gia hộ cho con cùng các chúng (kể tên loài)…. đây, được như nguyện hồi hướng của con.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (3 lần)

HẾT

2. Nghi Lễ Có Tụng Kinh

(Cắm hương, chắp tay đọc)

VĂN KHẤN

(quỳ gối chắp tay)

Nam mô thập phương pháp giới thường trụ Tam Bảo tác đại chứng minh! Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con kính bạch Chư Phật, Chư Bồ Tát, Chư Hiền Thánh Tăng chứng minh và gia hộ cho chúng con. Chúng con xin thỉnh Chư vị Hộ Pháp, Thiện Thần, Thần Linh quang giáng về đây chứng giám lòng thành và ủng hộ cho gia đình chúng con.

Đệ tử con tên là: ……… Pháp danh: ……… Hiện đang ở tại: ………

Hôm nay nhân ngày 23 tháng Chạp năm ……… là phong tục tập quán của dân tộc Việt Nam hướng tới các Chư vị Thần Linh, với quan niệm các vị Thần Linh một năm qua đã trợ giúp cho các công việc thiện lành trong gia đình. Chúng con cũng theo phong tục này, mà tu hành hiến cúng tụng kinh, để tăng trưởng tâm kính trọng và biết ơn.

(Nếu cúng tất niên thì đọc tiếp: Gia đình chúng con, xin kết hợp cúng lễ tất niên)

Chúng con xin được nương oai lực Phật, chúng con xin thỉnh mời tất cả các hương linh gia tiên họ: …, các hương linh (đọc tên).…., các hương linh thai nhi của…. hương linh trên đất ở của gia đình và cùng các hương linh có duyên với gia đình chúng con, được về đây dự pháp nghe kinh thọ tài ẩm thực hiến cúng của chúng con.

Nam Mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (xá)

LỄ TÁN PHẬT

Đại Từ đại bi thương chúng sinh,

Đại hỷ đại xả cứu hàm thức,

Tướng đẹp sáng ngời tựa trang nghiêm.

Chúng con chí tâm thành đảnh lễ.

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Chư Phật ba đời, tột hư không khắp pháp giới (1 lễ).

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Chính Pháp ba đời, tột hư không khắp pháp giới (1 lễ).

Chí tâm đảnh lễ: Tất cả Tăng bậc Hiền Thánh ba đời, tột hư không khắp pháp giới (1 lễ).

TÁN PHÁP

Pháp Phật sâu mầu chẳng gì hơn,

Trăm ngàn muôn kiếp khó được gặp.

Nay con nghe thấy vâng gìn giữ,

Nguyện hiểu nghĩa chân đức Thế Tôn.

Nam Mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (3 lần)

(Ngồi đọc kinh)

BÀI KINH: NHÂN DUYÊN PHƯỚC BÁO LÀM THIÊN CHỦ

Một thời Thế Tôn trú ở Vesàli, tại Trùng Các giảng đường. Rồi Mahàli, người Licchavi đi đến đảnh lễ và bạch Thế Tôn:

Bạch Thế Tôn, Thế Tôn có biết Thiên chủ Sakka không?

Này Mahàli, ta biết Sakka và các Pháp tác thành Sakka. Chính do chấp trì các Pháp ấy, Sakka được địa vị Thiên chủ.

Này Mahàli, thuở xưa, khi thiên chủ Sakka còn là người, vị này chấp trì và thực hành bảy cấm giới túc. Thế nào là bảy cấm giới túc? Cho đến trọn đời, tôi hiếu dưỡng với cha mẹ. Cho đến trọn đời, tôi kính trọng các bậc gia trưởng. Cho đến trọn đời, tôi nói lời nhu hòa. Cho đến trọn đời, tôi không nói hai lưỡi. Cho đến trọn đời, với tâm xa lìa cấu uế và xan tham, tôi sống với tâm bố thí; hoan hỷ thí xả, nhiệt tình đáp ứng các nhu cầu, sung sướng phân phối vật bố thí. Cho đến trọn đời, tôi nói lời chân thật. Cho đến trọn đời, tôi không phẫn nộ; nếu tôi phẫn nộ, sẽ mau chóng sẽ dẹp trừ.

Nhờ chấp trì bảy cấm giới túc này, Sakka được địa vị Thiên chủ.

BÀI KINH: KHÔNG CHẾ NGỰ

Một thời, rất nhiều Tỷ-kheo trú giữa dân chúng Kosala, tại khu rừng nọ, cống cao, ngạo mạn, ồn ào, lắm miệng, lắm lời, thất niệm, không tỉnh giác, không định tĩnh, tâm tán loạn, các căn không chế ngự.

Rồi một vị thiên trú ở khu rừng ấy, vì lòng thương xót, muốn hạnh phúc, muốn cảnh giác, liền đi đến các Tỷ kheo nói lên bài kệ sau:

Xưa sống thật an lạc,

Chúng đệ tử Cù-Đàm,

Không tham tìm món ăn,

Không tham tìm chỗ trú,

Biết đời là vô thường,

Họ chấm dứt khổ đau,

Nay tự làm ác hạnh,

Như thôn trưởng trong làng,

Họ ăn, ăn ngã gục

Thèm khát vật nhà người,

Con vái chào chúng Tăng,

Đảnh lễ một vài vị,

Vất vưởng, không hướng dẫn,

Họ sống như ngạ quỷ,

Những ai sống phóng dật,

Vì họ, con nói lên,

Những ai không phóng dật,

Chân thành con đảnh lễ.

Các vị Tỷ kheo ấy được vị Thiên cảnh tỉnh, tâm hết sức xúc động.

(Quỳ gối chắp tay đọc)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con kính bạch Chư Phật, Chư Bồ Tát, Chư Hiền Thánh Tăng chứng minh, Chư vị Hộ Pháp, Thiện Thần, Thần Linh chứng giám, chư hương linh hoan hỷ, trong bài kinh “Nhân Duyên Phước Báo Làm Thiên Chủ”, Đức Phật dạy bố thí, tu giới được phúc lớn làm vua trời. Trong bài kinh “Không Chế Ngự” các vị Chư Thiên, Chư Thần luôn giúp đỡ ủng hộ cho con người chăm tu thiện phúc, chăm tu giải thoát.

Hôm nay gia đình chúng con thực hành pháp bố thí cúng dường, thành tâm sắm sửa vật thực, dâng lên cúng dường:

Thượng: Chúng con xin dâng lên cúng dường thập phương Chư Phật

Trung: Chúng con xin cúng phụng Chư Bồ Tát, Chư Hiền Thánh Tăng

Hạ: Chúng con xin cúng dường cho Chư Thiên, Chư Thần, Chư vị Linh thần, Thổ địa tại nơi đây.

Sau: Chúng con xin được nương oai lực Phật, chúng con xin thỉnh mời và hiến cúng cho tất cả các Hương linh Gia tiên họ: …, các hương linh (đọc tên)……, các hương linh thai nhi của…., hương linh trên đất ở của gia đình và cùng các hương linh có duyên với gia đình chúng con.

Nguyện cho các Hương linh, được nương sự bố thí, trong đàn lễ hiến cúng này, mà được thọ thực no đủ.

(Đọc Biến thủy, Biến thực)

Chú biến thực: Nam mô tát phạ đát tha, nga đá phả rô chỉ đế, ám tam bạt ra, tam bạt ra hồng (7 lần)

Chú biến thủy: Nam mô tô rô bà ra, đát tha nga đá ra, đát điệt tha, án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha (7 lần)

Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng (7 lần)

(Nếu Phát tâm cúng dường Tam Bảo về chùa thì đọc tiếp, nếu không cúng dường thì không đọc:

Nhân duyên ngày này, chúng con xin thực hành pháp cúng dường Tam Bảo, hộ trì Tam Bảo, hộ độ cho Tăng chúng tu hành tại chùa…… (nếu tại Chùa Ba Vàng thì đọc: Chùa Ba Vàng, Phường Quang Trung, thành phố Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh), với tâm nguyện cho Chư Tăng được tứ sự như ý, phù hợp với việc tu tập.

Chúng con mong muốn cho gia tiên tiền tổ, các hương linh mà chúng con đã thỉnh mời, sớm được siêu thoát khỏi cảnh khổ, trong cõi hương linh ngạ quỷ, nên chúng con thành tâm cúng dường Tam Bảo với số tịnh tài (tiền) là: …… để hồi hướng phúc báu đến cho các hương linh.

Nhân ngày lễ cúng hướng tâm tới Chư Thiên, Chư Thần Linh, chúng con thành tâm cúng dường Tam Bảo với số tịnh tài (tiền) là: …… để hồi hướng phúc báu đến cho các vị Chư Thiên, Chư Thần, Chư Thần Linh, nguyện cho các vị được tăng phúc, luôn giúp cho chúng con làm mọi sự tốt lành.

Chúng con cũng nguyện cầu cho tất cả các chúng Chư Thiên, Chư Thần, Thần Linh, gia tiên tiền tổ, hương linh ngạ quỷ mà chúng con hướng tâm cúng dường hồi hướng, được kết duyên pháp lữ trong Pháp Bố Thí mà Chư Phật dạy cho chúng con, để đời đời kiếp kiếp cùng nhau tu hành, trợ duyên cho nhau tu hành cho tới ngày thành Phật).

Con kính bạch Chư Phật, trong năm qua con đã tu tập thiện nghiệp: bố thí, cúng dường, nghe học Phật Pháp, tin nhân quả, giữ giới, và con xin phát nguyện tiếp tục tu tập các công đức đó, chúng con thỉnh Chư Thiên, Thiện Thần, Thần Linh làm Hộ Pháp giúp đỡ ủng hộ, tạo duyên cho gia đình chúng con, con cũng xin hướng nguyện cho gia đình chúng con được nương công đức lành này mà được (nguyện gì đọc nấy): ….. cùng nhau gặp được Chính Pháp, tinh tấn tu hành cho tới ngày liễu thoát luân hồi sinh tử.

TAM TỰ QUY Y

Tự quy y Phật, xin nguyện chúng sinh hiểu rõ đạo lớn, phát tâm Bồ Đề (1 lễ).

Tự quy y Pháp, xin nguyện chúng sinh vào sâu kinh tạng, trí tuệ như biển (1 lễ).

Tự quy y Tăng, xin nguyện chúng sinh thống lý đại chúng, hết thảy không ngại (1 lễ).

HỒI HƯỚNG

Nguyện đem công đức này

Hướng về khắp tất cả

Đệ tử và chúng sinh

Đều trọn thành Phật đạo.

HƯỚNG DẪN NGHI THỨC THẢ PHÓNG SINH

1. Hướng Dẫn:

Mua con vật phóng sinh ngay, hoặc mang về nhà khấn ở nhà, khi mang thả phóng sinh cũng làm chung cách này.

Để con vật dưới đất, phía trước mặt, không cần thắp hương. Chắp tay hướng lên hư không khấn bạch.

2. Văn Khấn:

Nam Mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Con kính bạch chư Phật chứng minh cho con, đệ tử con tên là…. ở tại…. con một lòng tôn kính chư Phật, tôn kính giáo Pháp thoát khổ, tôn kính chư Tăng tu hành phạm hạnh, hôm nay là ngày….. tháng…. năm…. con mua mạng những chúng (kể tên loài)…. này, cứu chúng thoát khỏi sự giam cầm trói buộc, cứu chúng thoát khỏi nghiệp bị sát mạng, con xin hướng nguyện cho chúng, được tiêu trừ nghiệp chướng, sớm thoát được nghiệp làm súc sinh, sớm được tái sinh về cõi người, được như duyên lành của con, gặp được Tam Bảo, tu hành theo giáo Pháp của Phật, làm lợi ích cho mình, đem giáo Pháp của Phật, làm lợi ích cho chúng sinh. Con cũng xin hồi hướng công đức lành này, để sám hối tất cả các tội nghiệp mà con đã giam cầm trói buộc, cũng như sát mạng chúng hữu tình, tiêu trừ được quả báo bị giam cầm, bị tổn hại đến thân thể tính mạng. Con xin hồi hướng cho gia đình chúng con, không gặp các ác duyên, để không làm các việc ác khiến bị giam cầm, khiến bị tổn hại đến thân thể và tính mạng.

Con xin hướng nguyện, đời đời kiếp kiếp, cùng với tất cả chúng (kể tên loài)…. này, sinh ra nơi đâu cũng được gặp Chính Pháp của Phật, tinh tấn tu hành cho tới ngày nữa thoát luân hồi sinh tử.

Con xin chư Phật chứng minh cho con, gia hộ cho con cùng các chúng (kể tên loài)…. đây, được như nguyện hồi hướng của con.Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (3 lần)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (3 lần)

HẾT